شیوه جدید کلاهبرداری برخی طلافروشان و راه‌های پیشگیری از آن

مقدمه

بازار طلا یکی از حساس‌ترین و پرنوسان‌ترین بازارهای کشور است که به‌واسطه نقش آن در سرمایه‌گذاری‌های خانوار، همواره زیر ذره‌بین عموم مردم و رسانه‌ها قرار دارد. در این میان، برخی طلافروشان با سوءاستفاده از عدم آگاهی مشتریان، اقدام به دریافت مبالغی فراتر از حدود قانونی می‌کنند. یکی از رایج‌ترین تخلفات در این زمینه، نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده و اجرت ساخت طلا است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.

۱. تخلف در محاسبه مالیات بر ارزش افزوده

بیشتر بخوانید : مالیات بر ارزش افزوده چیست و چگونه محسابه می شود؟

🔹 قانون چه می‌گوید؟

طبق قوانین مالیاتی کشور، مالیات بر ارزش افزوده در خرید طلا، تنها باید بر دو مؤلفه اعمال شود:

• اجرت ساخت

• سود فروشنده

یعنی اصل طلای خام مشمول مالیات نیست، زیرا خود طلا یک کالای سرمایه‌ای است که قبلاً نیز مشمول مالیات بوده و تکرار آن خلاف قانون است.

🔹 طلافروشان چه می‌کنند؟

بسیاری از فروشندگان طلا، برخلاف قانون، مالیات را بر کل مبلغ فاکتور (شامل قیمت طلا + اجرت + سود) محاسبه و دریافت می‌کنند.
این اقدام، عملاً منجر به افزایش قابل‌توجه هزینه نهایی برای مشتری شده و مصداق بارز تخلف و در مواردی حتی کلاهبرداری تلقی می‌شود.

۲. ابهام و سوءاستفاده در اجرت ساخت

اجرت ساخت طلا که به‌نوعی «دستمزد ساخت» شمرده می‌شود، در کشور ما هیچ نرخ مصوب و دقیقی ندارد.
در بازار فعلی:

• اجرت‌ها بین ۱۰ تا ۱۸ درصد (و گاهی بیشتر) متغیرند.

• بسیاری از طلافروشان علاوه بر اجرت، مبلغ دیگری تحت عنوان «سود خودمان» به فاکتور اضافه می‌کنند.

• این در حالی است که سود قانونی فروش طلا حدود ۷ درصد تعیین شده است.

در نتیجه، مشتری عملاً چند برابر نرخ واقعی سود و اجرت پرداخت می‌کند، بدون آن‌که از جزئیات دقیق محاسبه آن مطلع باشد.

بیشتر بخوانید: صفر تا صد صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی

۳. پیامدهای اقتصادی و حقوقی

✅ بار مالی برای مردم:

خریداران طلا اغلب بدون آگاهی کافی، متحمل هزینه‌هایی می‌شوند که نه‌تنها قانونی نیستند، بلکه موجب کاهش بازدهی سرمایه‌گذاری آن‌ها نیز می‌شود.

✅ کاهش اعتماد عمومی:

ادامه این تخلفات، اعتماد عمومی به صنف طلافروشان را خدشه‌دار کرده و فضای کلی بازار را غیرشفاف و پرریسک می‌کند.

✅ مسئولیت قانونی فروشنده:

بر اساس قوانین حمایت از مصرف‌کننده و قوانین مالیاتی، ارائه فاکتور ناصحیح یا دریافت مالیات غیرقانونی، می‌تواند مشمول جریمه و پیگرد قانونی شود.

۴. راهکارهای پیشگیری برای خریداران

✅ پیشنهادات کاربردی:

• همواره درخواست فاکتور رسمی و دقیق داشته باشید.

• در فاکتور باید:

  • قیمت روز طلا به‌ازای هر گرم

  • وزن طلا

  • میزان اجرت ساخت

  • درصد و مبلغ سود

  • میزان مالیات بر ارزش افزوده (فقط بر اجرت + سود)

  • مبلغ نهایی پرداختی
    درج شده باشد.

• از فروشگاه‌های دارای صورتحساب الکترونیکی (مورد تأیید سازمان امور مالیاتی) خرید کنید.

• پیش از خرید، درباره قیمت اجرت رایج در بازار پرس‌وجو کنید.

نحوه ارسال صورتحساب الکترونیکی با لیمو

نتیجه‌گیری

نبود آگاهی عمومی نسبت به شیوه قانونی محاسبه مالیات و اجرت در خرید طلا، زمینه را برای سوءاستفاده گسترده برخی فروشندگان فراهم کرده است.
ضروری است که نهادهای ناظر مانند سازمان حمایت از مصرف‌کننده، اتحادیه طلافروشان و سازمان امور مالیاتی نسبت به شفاف‌سازی، اطلاع‌رسانی و برخورد با متخلفان اقدام کنند.

در عین حال، مشتریان نیز باید با افزایش آگاهی، از حقوق خود در برابر این تخلفات دفاع کرده و از پرداخت مبالغ غیرقانونی اجتناب کنند.

ویژگی های سامانه صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی لیمو