قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی (CGT) تصویب شد | گامی بزرگ به‌سوی ثبات اقتصادی + خلاصه تصویری

با تصویب قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی (CGT)، دولت ایران گامی مهم در جهت کاهش فعالیت‌های سفته‌بازانه و تثبیت بازار اقتصادی برداشته است. این قانون، مشمول انواع معاملات مالی، املاک و دارایی‌های سرمایه‌ای می‌شود و هدف آن افزایش شفافیت، کاهش ریسک نوسانات بازار و افزایش درآمدهای مالیاتی دولت است.

در این مقاله از لیمـو | لیموتکس، به بررسی محتوای قانون، نکات اجرایی، تأثیرات بر بازار و خلاصه تصویری پرداخته‌ایم تا فعالان اقتصادی، سرمایه‌گذاران و مؤدیان مالیاتی بتوانند به‌درستی با الزامات جدید آشنا شوند و تصمیمات مالی خود را مطابق قوانین اتخاذ کنند.

پس از بیش از ۱۴ سال چالش و رفت‌وبرگشت میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان، سرانجام قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی با هدف مهار معاملات غیرمولد و دلالی، به تصویب نهایی رسید. این قانون که با عنوان Capital Gains Tax (CGT) شناخته می‌شود، از مهم‌ترین اصلاحات اقتصادی ایران در دهه اخیر محسوب می‌شود.

تحلیل حقوقی ماده ۱۱ قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی( جایگزین ماده (۱۱) قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان): گامی به‌سوی شفافیت نظام مالی کشور

🎯 هدف قانون مالیات بر سوداگری چیست؟

این قانون با هدف مقابله با فعالیت‌های سفته‌بازانه در بازارهای پرنوسان و هدایت نقدینگی سرگردان به سمت بخش‌های مولد اقتصادی تدوین شده است. مهم‌ترین اهداف این طرح عبارت‌اند از:

• مقابله با احتکار، دلالی و سوداگری

• کاهش نوسانات قیمتی در بازارهای پرتنش مانند خودرو، مسکن، طلا و ارز

• برقراری عدالت مالیاتی بین مصرف‌کننده واقعی و سوداگر

• حمایت از تولید داخلی از طریق کاهش جذابیت بازارهای غیرمولد

خلاصه تصویری

🔍 بازارهای هدف قانون CGT

چهار بازار مهم مشمول این قانون عبارت‌اند از:

📋 جزئیات کلیدی قانون مالیات بر سوداگری

• ✅ ۹۰ درصد خانوارهای کشور از پرداخت این مالیات معاف هستند.

• ✅ سقف مجاز سالانه بدون مالیات:

  • ۲ واحد مسکونی

  • ۲ دستگاه خودرو

• ✅ نرخ مالیات بر سود معاملات:

  • حداکثر ۱٪ از سود حاصل (مطابق استانداردهای جهانی)

• ✅ معاملات مشمول شامل انتقال دارایی‌هایی همچون املاک، خودرو، طلا، ارز و رمزارز است.

• ❌ اشخاص تجاری فعال در خرید و فروش طلا، ارز و رمزارز، حق استفاده از معافیت را ندارند.

👤 تعریف اشخاص در قانون CGT

در این قانون، اشخاص مشمول به دو دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند:

🔹 اشخاص تجاری:

• کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی دارای فعالیت اقتصادی (از جمله مشاغل، شرکت‌ها و افراد دارای کسب‌وکار)

• شامل اتباع خارجی دارای نمایندگی یا شعبه در ایران

• شامل افراد دارای درآمد از انتقال املاک یا فعالیت‌های حرفه‌ای (موضوع ماده ۷۷ قانون مالیات‌های مستقیم)

📌 تمامی اشخاص تجاری مکلف به صدور صورتحساب الکترونیکی برای معاملات مشمول هستند.

🔹 اشخاص غیرتجاری:

• افراد عادی جامعه (مصرف‌کننده نهایی)

• دارا بودن شماره ملی یا شماره اتباع کافی است

• اگر فردی غیرتجاری در نظام مالیاتی ثبت‌نام کند، به‌عنوان شخص تجاری تلقی می‌شود

🧾 الزامات اجرایی برای اشخاص و نهادها

بر اساس مفاد این قانون:

1. دفاتر اسناد رسمی مکلف‌اند برای معاملات املاک، ثبت اسناد مالکیت و مطالبات مالی (رهن، قرض، ودیعه) صورتحساب الکترونیکی صادر کنند. 

2. پلیس راهور ناجا موظف است در زمان تعویض پلاک، اطلاعات معاملات را به سامانه مالیاتی منتقل کند.

3. صرافی‌ها، طلافروشان و پلتفرم‌های رمزارزی مکلف به ثبت و صدور صورتحساب برای کلیه معاملات هستند، حتی در صورت ناشناس بودن طرفین معامله.

4. در صورتی که دارایی قبل از اجرای بستر قانونی خریداری شده باشد، تاریخ تملک همان تاریخ استقرار بستر تلقی می‌شود و قیمت دارایی در آن تاریخ ملاک محاسبه است.

 صفر تا صد صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی

🌍 تجربه جهانی CGT | نمونه موفق استرالیا

بر اساس گزارش‌های اقتصادی، بیش از ۱۲۰ کشور جهان قانون مشابهی را در قالب مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) اجرا کرده‌اند. در استرالیا، اجرای این قانون باعث شد:

• میزان دلالی در بازار مسکن کاهش یابد

• میانگین قیمت املاک در بازه‌ای کوتاه ۲ درصد کاهش یابد

• سرمایه‌ها به سمت صنایع مولد سوق داده شوند

ویژگی های سامانه صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی لیمو

🏗 آمادگی اجرایی کشور

سازمان امور مالیاتی اعلام کرده است:

• زیرساخت‌های فنی و سامانه‌ای برای اجرای کامل قانون آماده‌اند

• بستر صدور و تبادل صورتحساب الکترونیکی راه‌اندازی شده

• همکاری با سایر نهادها (ثبت اسناد، پلیس، بانک مرکزی و...) در جریان است

✅ نتیجه‌گیری | CGT، ابزار عدالت مالیاتی و ثبات بازار

قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی، نقطه‌عطفی در اصلاحات اقتصادی ایران محسوب می‌شود. با اجرای کامل این قانون، امید می‌رود:

• سوداگران از بازارهای حساس حذف شوند

• قیمت‌ها به‌صورت واقعی و عادلانه تنظیم شوند

• تولید و سرمایه‌گذاری مولد تقویت شود

📌 این قانون نه‌تنها ابزاری برای اخذ مالیات است، بلکه سپر دفاعی در برابر نوسانات غیرمنطقی و بحران‌های ناشی از دلالی در بازار محسوب می‌شود.

کلمات کلیدی سئو:

مالیات بر سوداگری، CGT در ایران، قانون مالیات سفته‌بازی، مقابله با دلالی در مسکن و خودرو، قانون مالیات بر رمزارز، مالیات بر طلا و ارز، اصلاحات اقتصادی ایران

نحوه ارسال صورتحساب الکترونیکی با لیمو